Het hele jaar door elke week 3 woningen renoveren
Een volledig energie-neutrale
woningvoorraad in 2050. Het is een stevige opgave die vraagt om daadkracht, een
slimme aanpak en de juiste partners. Een projectmatige aanpak is volgens Thieu
Platenburg van adviesbureau Toevast niet heilig. De overlast hierbij voor bewoners
is onvermijdelijk en er gaat een lange voorbereiding aan vooraf met veel extra
onkosten. Dat moet anders, dacht Thieu. “Waarom renoveren we niet bij mutatie
en nemen we direct de energetische maatregelen mee? Elke woning is tenslotte
anders want na 40 jaar hebben bewoners van hun huis hun thuis gemaakt met
allerlei zelf aangebrachte voorzieningen. Dat vraagt om een maatwerk advies.”
Het
ontstaan van het Mureno-concept
Met die gedachte ging Toevast om
tafel zitten met verschillende partijen en zo ontstond het Mureno-concept: renovatie
bij mutatie. Een belangrijke overweging bij de keuze van de partijen is dat
wanneer hij de partners zou bellen op zondag, ze de telefoon op zouden nemen. “Dat
is een voorwaarde voor een goed werkend consortium. Dat je korte lijntjes met
elkaar hebt, toegankelijk bent en alle neuzen in dezelfde richting staan”,
vertelt Thieu. Toevast koos Van der Meijs als partner omdat zij een eigen
timmerfabriek hebben en dezelfde visie delen: “Niet eindeloos praten, gewoon
doen en al doende leert men.” Woningcorporatie Bergopwaarts is de eerste corporatie
die oog had voor het Mureno-concept. Samen met Toevast, Van der Meijs, Caspar
de Haan en installateurs vormen zij een consortium en gingen aan de slag met de
eerste proefwoningen. “Op basis van 6 tot 8 procent mutatiegraad heb je een
continu treintje van woningen die je kunt renoveren. Nu 8 maanden later hebben
we al 80 woningen opgeleverd en sluiten andere corporaties inmiddels aan. Dat
betekent het hele jaar door 3 woningen per week en niet alleen in de zomer,
zoals vaak het geval is bij een projectmatige aanpak”, legt Thieu uit.
Volledige
ontzorging voor de woningcorporatie
Binnen het Mureno-concept bestaat
een driehoeksverhouding tussen adviesbureau Toevast, de bouwkundige aannemers
Van der Meijs en Caspar de Haan, installateur Kemkens én de woningcorporatie,
in dit geval Bergopwaarts. De woningcorporatie geeft aan wanneer een huurder
vertrekt en wanneer gestart kan worden met de renovatie. Zij geven bepaalde
kaders aan op basis van hun portefeuillestrategie, zoals verduurzamen naar
minimaal energielabel A of B en zijn aanwezig bij de woningschouw. Verder worden
zij totaal ontzorgt. Het is vervolgens de taak van Toevast om woning-specifiek
maatwerkadvies te geven wat betreft de energetische verduurzaming. Tevens nemen
zij de subsidietrajecten en het aan- en afmelden van de energielabels voor hun
rekening. Toevast: “Dat is het voordeel van Mureno. De woningcorporatie hoeft
zich niet meer bezig te houden met dat soort zaken of met ellenlange
bewonerstrajecten en bouwplaatsinrichtingen zoals bij renovatie op grote schaal
bij een projectmatige aanpak. Omdat de woning leeg staat komen er geen
onkostenvergoedingen of verhuiskosten voor de bewoner bij kijken. Ook kan de
corporatie na de renovatie direct de maximale huurverhoging, gebaseerd op het
nieuwe energielabel, doorrekenen bij de nieuwe huurder. Die heeft immers geen
vergelijking met de oude huurprijs en ervaart direct het hoge comfort van de
gerenoveerde woning”
Een
snelle start en de prijs binnen één week
Bij de woningschouw wordt er samen met de corporatie en de bouwkundige partners bekeken welke werkzaamheden uitgevoerd moeten worden. Die worden vervolgens direct aangevinkt op een lijst en binnen één week krijgt de corporatie de prijs van de totale renovatie. Dat is mogelijk omdat we binnen het Mureno-concept werken met een vast prijzenboek, legt Erik Sterken uit. Erik is projectleider bij Van der Meijs en maakt de begroting en de overalplanning waarin de werkzaamheden en startmomenten van alle partijen staan beschreven en neemt ook meteen de mutatiewerkzaamheden en APK (Algehele Periodieke Keuring) op zich, zoals het vervangen van een keukenkastje, een lekkende kraan repareren of gaten stoppen in de muur.
Vervolgens starten de
partijen direct. Zo wordt de dag later bijvoorbeeld al direct de installatie
ontkoppelt. “Dat is ook de enige manier om dit proces vorm te geven en erachter
te komen wat ieder zijn rol is en welke waarde elke partij inbrengt”, legt
Thieu uit. “Natuurlijk hebben we van te voren met elkaar rond de tafel gezeten
en bepaalde richtlijnen opgesteld. Onderliggend aan de overeenkomst ligt een
20-tal documenten zoals een prijzenboek, het aantal woningen dat ingebracht
wordt binnen het Mureno-concept, een opleverprotocol, materialenlijst,
documenten over hoe we omgaan met circulariteit en asbest, een flora en
faunaprotocol, BKT-tekeningen en een communicatiedocument. We hebben deze
documenten aan de voorzijde opgestart zodat je die continu kunt raadplegen als
je het even niet meer weet. Je hoeft het wiel niet steeds opnieuw uit te
vinden.”
Maximale
kwaliteit door continue verbetering
Dankzij een
sleutelkluis bij de woning kunnen de vakmannen van alle partijen altijd in en
uit. Op die manier kunnen werkzaamheden gelijktijdig worden opgepakt. Planning
is daarom planning, vertelt René Slegers, uitvoerder bij Van der Meijs. René coördineert
de volledige uitvoering bij Mureno-projecten. Hij vertelt: “We hebben de wensen
van de corporatie goed voor ogen en zijn met alle partijen goed op elkaar
ingespeeld. We leveren tegenwoordig op zonder opleverpunten en leveren maximale
kwaliteit doordat we kunnen werken in een lege woning.” Thieu voegt daar nog
aan toe dat na elke woning opnieuw geëvalueerd wordt, waardoor er een continue
verbetering en procesoptimalisatie is. Ook legt hij uit dat het innovatierisico
bij Mureno klein is: “Omdat we werken in een serie van één, is het makkelijker
om nieuwe producten toe te passen dan bij een projectmatige aanpak waarbij je
die aanpassing direct doorvoert over een groot aantal woningen.”
Uit cijfers van de
corporatie blijkt dat werken volgens het Mureno-concept 8 tot 11 procent
goedkoper is per woning dan renoveren bij een projectmatige aanpak. De
woningcorporatie wordt volledig ontzorgt van initiatieffase tot opleverfase en
verduurzaamt met de Mureno-aanpak gemiddeld 3 woningen per week. Met die
gedachte én het uitzicht op een energieneutrale woningvoorraad in 2050, heeft
renoveren bij mutatie veel te bieden voor de woningcorporaties.
15
voordelen van de Mureno-aanpak
- Werken in een lege woning waardoor kwalitatief betere uitvoering
- Planning is planning dankzij de sleutelkluis
- Werkzaamheden kunnen tegelijkertijd worden opgepakt
- Geen bouwplaatsinrichting
- ZAV’s van slechte kwaliteit kunnen worden teruggebracht naar de basis
- De woning direct naar het gewenste streefhuurniveau brengen
- Maximale energiebesparing
- Geen vergoedingen voor de huurder
- Geen verhuiskosten of bewonersregelingen
- Geen ellenlange voorbereidingen zoals bewonersavonden
- Klein innovatierisico
- Grote continue verbetering
- Totale ontzorging van de corporatie
- Nieuwe ambassadeur in de wijk: de nieuwe tevreden huurder
- Vraaggestuurd verduurzamen: de nieuwe huurder dient als voorbeeld voor overige bewoners